İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER. V
SUNUŞ. XIII
ÖNSÖZ. XV
KISALTMALAR. XVII
GİRİŞ. 1
BİRİNCİ BÖLÜM
UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE KAVRAMI TÜRLERİ VETARİHİ GELİŞİMİ UYUŞTURUCU İLE MÜCADELE SÖZLEŞMELER KURULUŞLAR VE BAZI ÜLKE İÇHUKUKLARI
&1.UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE KAVRAMI TÜRLERİ VE TARİHİ
GELİŞİMİ 7
I.Genel Olarak. 7
II.Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kavramı ve Türleri 9
1.Kavram.. 9
2.Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddelerin Türleri 12
a.Kavram.. 12
b.Afyon ve Türevleri 16
aa.Genel Olarak. 16
bb.Morfin. 18
cc.Baz Morfin. 19
dd.Eroin. 19
ee.Kodein. 21
c.Kokain ve Türevleri 21
aa.Genel Olarak. 21
bb.Kokain. 21
cc.Krak. 23
d. Kenevirve Türevleri 24
aa.Genel Olarak. 24
bb.Esrar 25
cc.Kubar Esrar 26
e.Sentetik Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddeler 27
f.Kimyasal Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddeler 30
III.Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddelerin Tarihi Gelişimi 31
1. GenelOlarak. 31
2. XVIII.Yüzyıl ve Sonrası Dönemde Uyuşturucu ve Uyarıcı Maddeler 33
3.Türkiye’de Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddelerin Tarihi Gelişimi 36
a.Osmanlı Devleti Dönemi 36
b.Cumhuriyet Dönemi 39
&2.UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDELERLE MÜCADELEDE BİRLEŞMİŞ
MİLLETLERVE AVRUPA BİRLİĞİ EKSENLİ SÖZLEŞME VE KURULUŞLAR. 45
I.Genel Olarak. 45
II.Uluslararası Sözleşmeler. 46
1. İkinci Dünya Savaşından ÖnceYapılan Uluslararası Sözleşmeler 47
a. 1909 Şanghay AfyonKonferansı 47
b. 1912 Lahey Afyon Sözleşmesi 48
c. 1914 Lahey Afyon Konferansı 49
d.1925 Cenevre Afyon Sözleşmesi 50
e. 1931 Cenevre Afyon Protokolü. 50
f. 1936 Zararlı İlaçlarınGayrimeşru Ticaretinin Yasaklanması Hakkında Cenevre Sözleşmesi 51
2. İkinci Dünya SavaşındanSonra Yapılan Uluslararası Sözleşmeler 51
a. 1948 Paris Protokolü. 51
b. 1953 New York AfyonProtokolü. 52
c. 1961 Uyuşturucu Maddelereİlişkin Tek Sözleşmesi (Single Convention on
Narcotic Drugs) 52
d. 1971 Psikotropik MaddelereDair Sözleşme (Convention on Psychotropic Substances, 1971) 54
e. 1988 Uyuşturucu ve PsikotropMaddelerin Kaçakçılığı Hakkında Sözleşme. 56
f. Uyuşturucu ve PsikotropMaddelerin Yasa Dışı Üretiminde Sıkça Kullanılan
Ara ve Kimyasal Maddelere Dair Sözleşme. 57
III.Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği Eksenli Kuruluşlar. 58
1. GenelOlarak. 58
2. Birleşmiş Milletlere BağlıKuruluşlar 58
a. Birleşmiş MilletlerUyuşturucu ve Suç Ofisi (United Nations Office on Drugs
and Crime-UNODC) 59
b. Birleşmiş MilletlerUyuşturucu Maddeler Komisyonu (the Commission on
Narcotic Drug-CND) 59
c. Birleşmiş Milletler Yakın veOrtadoğu Yasa Dışı Uyuşturucu Ticareti Alt
Komisyonu. 60
d.Birleşmiş Milletler Uyuşturucu Kontrol Kurulu (International Narcotics ControlBoard-INCB) 60
e. Birleşmiş MilletlerUyuşturucu Madde Kaçakçılığı ile Mücadele Eden Ulusal
Kuruluş Bölüm Başkanları 61
f. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 61
3. AvrupaBirliğine Bağlı Kuruluşlar 62
a. The Pompidou Group. 64
b.Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi (European
Monitoring Centre for Drugs and DrugAddiction-EMCDDA) 64
c.Mini Dublin Group. 66
d.Avrupa Polis Ofisi/Avrupa Kanun Uygulayıcılar Birimi (Europol) 66
e.Güneydoğu Çalışma Grubu. 68
&3.TÜRKİYE’DE UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE İLE MÜCADELE. 69
I.Genel Olarak. 69
II.Anayasal Düzenleme ve Anayasa Mahkemesi Kararları 70
III.Kanunlar. 72
1. 3298Sayılı Uyuşturucu Maddelerle İlgili Kanun. 72
2.2313 Sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanun. 74
3. 765Sayılı Türk Ceza Kanunu. 76
4. 5237Sayılı Türk Ceza Kanunu. 78
5.Uyuşturucu Maddelerle İlgili Diğer Kanunlar 78
a.Toprak Mahsulleri Ofisi Kanunu. 78
b.Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun. 79
c.Posta Kanunu. 80
d.5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu. 80
e.Kara Paranın Aklanmasının Önlenmesine Dair Kanunda, 2313 Sayılı Uyuşturucu
Maddelerin Murakebesi Hakkında Kanunda,657 Sayılı Devlet Memurları
Kanununda ve 178 Sayılı MaliyeBakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında
Kanun Hükmünde Kararnamede DeğişiklikYapılmasına Dair 4208 Sayılı Kanun. 81
f.Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun. 82
g.Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddelerin Kötüye Kullanımına İlişkin Diğer
Düzenlemeler 82
IV.Ulusal Uyuşturucu Politika ve Strateji Belgesi 83
V.Türkiye Uyuşturucu ve Uyarıcı Madde Bağımlılığı İzleme Merkezi (TUBİM) 84
&4.BAZI ÜLKE HUKUKLARINDA UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDELERE İLİŞKİN
DÜZENLEMELER. 87
I.Genel Olarak. 87
II.Bazı Ülke İç Hukukları 88
1. AmerikaBirleşik Devletleri 88
2. Fransa. 92
3. BirleşikKrallık. 96
4. Almanya. 99
5. İsviçre. 103
6. Rusya. 106
7. Hollanda. 109
8. SudiArabistan. 113
9. KıbrısAdası Örneği 114
a.Genel Olarak. 114
b.Kuzey Kıbrıs. 116
c.Güney Kıbrıs. 119
İKİNCİ BÖLÜM
TÜRK CEZA KANUNUNDA UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE İMALVE TİCARETİ SUÇLARI
&5.TÜRK CEZA KANUNUNDA UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE İMAL VE
TİCARETİ MADDE SUÇLARI 123
I.Genel Olarak. 123
1. Uyuşturucu veya UyarıcıMadde Sorunu ile Mücadele ve Sınırlar 123
2. Uyuşturucu veya UyarıcıMadde Suçlarında Suç ve Ceza Politikası 129
3. Uyuşturucu veya UyarıcıMadde Suçlarının Hukukumuzdaki Gelişimi 136
II.UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE İMAL VE TİCARETİ SUÇLARI 137
1. Kavram.. 137
2. Korunan Hukuksal Değer 138
3. Suçun Maddi Konusu. 140
4. Suçun Faili 143
5. Suçun Maddi Unsuru. 145
a. Uyuşturucu veya UyarıcıMadde İmal İthal ve İhraç Suçunun Maddi Unsuru. 146
aa.İmal 147
bb.İthal 152
cc.İhraç. 157
b. Uyuşturucu veya UyarıcıMadde Ticareti Suçunun Maddi Unsuru. 161
aa.Satmak. 163
bb.Satışa Sunmak. 164
cc.Başkalarına Vermek. 165
dd.Sevk Etmek. 167
ee.Nakletmek. 168
ff.Depolamak. 170
gg.Satın Almak. 171
hh. Kabul Etmek. 172
ıı.Bulundurmak. 172
c.TCK m.188/7’de Yer Alan Suçun Maddi Unsuru. 175
6. Suçun Manevi Unsuru. 177
7. Suçun Hukuka AykırılıkUnsuru. 182
8. Suçun Özel Görünüş Şekilleri 187
a. Uyuşturucu veya UyarıcıMadde İmal ve Ticareti Suçlarının Nitelikli Halleri 187
aa. Suçun Maddi KonusununVerildiği veya Satıldığı Kişinin Çocuk Olması 187
bb. Suçun Maddi KonusununEroin, Kokain, Morfin veya Baz Morfin Olması 188
cc. Suçun Üç veya Daha FazlaKişi Tarafından Birlikte İşlenmesi 192
dd. Suçun Bir Örgütün FaaliyetiÇerçevesinde İşlenmesi 195
ee. Suçun Sağlık AlanındaÇalışanlar Tarafından İşlenmesi 204
b. Uyuşturucu veya UyarıcıMadde İmal ve Ticareti Suçlarına Teşebbüs. 205
aa.Kavram.. 205
bb. Uyuşturucu veya UyarıcıMadde İmal, İthal ve İhraç Suçuna Teşebbüs. 206
aaa.Kavram.. 206
bbb.İmal Suçuna Teşebbüs. 206
ccc.İhraç Suçuna Teşebbüs. 208
ddd.İthal Suçuna Teşebbüs. 208
cc. Uyuşturucu veya UyarıcıMadde Ticareti Suçuna Teşebbüs. 211
c. Uyuşturucu veya UyarıcıMadde İmal ve Ticareti Suçlarında İştirak. 212
aa.Kavram.. 212
bb.Toplu Olarak İşleme. 214
cc.Örgüt Faaliyeti Çerçevesinde İşleme. 214
dd.Gizli Soruşturmacının Konumu. 216
aaa.Kavram.. 216
bbb.Türk Hukukunda Gizli Soruşturmacı 218
ccc.AİHM Kararlarında Gizli Soruşturmacı 221
d. Uyuşturucu veya UyarıcıMadde İmal ve Ticareti Suçlarının İçtimaı 225
aa. Zincirleme Suç. 225
bb. Fikri İçtima. 231
e. Etkin Pişmanlık. 234
aa.Cezayı Kaldıran Etkin Pişmanlık. 235
bb.Cezada İndirime Yol Açan Etkin Pişmanlık. 238
9. Yaptırımı 240
a. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde İmal,İthal ve İhraç Suçlarının Yaptırımı 241
b.Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Ticareti Suçunun Yaptırımı 243
c.Üretimi Resmi Makamların İznine veya Satışı Yetkili Tabip Tarafından
Düzenlenen Reçeteye Bağlı Olan ve KullanıcıÜzerinde Uyuşturucu veya
Uyarıcı Madde Etkisi Yaratan Her TürlüMadde Ticareti Suçunun Yaptırımı 244
d.Uyuşturucu veya Uyarıcı Etki Doğurmamakla Birlikte, Uyuşturucu veya Uyarıcı
Madde Üretiminde Kullanılan ve İthal veyaİmali Resmi Makamların İznine
Bağlı Olan Maddeleri İthal Etmek, İmal Etmek,Satmak, Satın Almak, Sevk
Etmek, Nakletmek, Depolamak veya İhraçEtmek Suçunun Yaptırımı 245
e. Uyuşturucu veya Uyarıcı MaddeTicareti Suçlarında Cezayı Artıran Haller 246
f.Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbiri Uygulanması 247
10. Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddeİmal ve Ticareti Suçlarının Yurtdışında
İşlenmesine İlişkin Özellikler 249
a. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Suçlarına İlişkin GenelÖzellikler 249
b. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde İhraç Suçuna Özgü “Ne Bis İnİdem” Kuralı 250
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRK CEZA KANUNUNDA UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDEKULLANILMASINI KOLAYLAŞTIRMA VE KULLANMA SUÇLARI İLE ÖZEL CEZA KANUNLARINDA YERALAN UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE SUÇLARI
&6.UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE KULLANILMASINI KOLAYLAŞTIRMA
SUÇU.. 257
I.Genel Olarak. 257
II. Uyuşturucuveya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma Suçu. 257
1. Kavram.. 257
2. KorunanHukuksal Değer 258
3. SuçunMaddi Unsuru. 259
a. Kavram.. 259
b. Seçimlik Hareketler 259
aa. Özel Yer Donanım Veya Malzeme Sağlama. 259
bb. Kullananların Yakalanmasını ZorlaştıracakÖnlemler Alma. 260
cc. Kullanma Yöntemleri Konusunda BaşkalarınaBilgi Verme. 261
dd. Kullanmayı Alenen Özendirmek Veya BuNitelikte Yayın Yapmak. 261
c. Fail 262
d. Suçun Maddi Konusu. 262
4. Suçun Manevi Unsuru. 263
5. Hukuka Aykırılık Unsuru. 264
6. Suçun Özel Görünüş Şekilleri 264
a. Suçun Nitelikli Halleri 264
b. Teşebbüs. 264
c. İştirak. 265
d. İçtima. 265
7. Suçun Yaptırımı 267
&7.UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE KULLANMA SUÇU.. 269
I.Genel Olarak. 269
1. Kavram.. 269
2. KullanmaFillerinin Suç Olmaktan Çıkarılması Eğilimi 271
3.Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanma Fiillerinde Suç Politikası 274
4. Görüşümüz. 279
II.Türk Ceza Kanununda Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanma Suçu. 280
1. Kavram.. 280
2. KorunanHukuksal Yarar 280
3. SuçunMaddi Unsuru. 281
a.Fail 281
b.Mağdur 282
c.Suçun Maddi Konusu. 282
d.Seçimlik Hareketler 284
aa.Satın Almak. 285
bb.Kabul Etmek. 285
cc.Bulundurmak. 285
dd.Kullanmak. 287
4. SuçunManevi Unsuru. 288
5. HukukaAykırılık Unsuru. 291
6. SuçunÖzel Görünüş Şekilleri 292
a.Kavram.. 292
b.Teşebbüs. 292
c.İştirak. 294
d.İçtima. 295
7. Yaptırım.. 297
a.Ceza ve Güvenlik Tedbiri 297
b.Kusurluluğu Kaldıran ya da Azaltan Neden Olarak Uyuşturucu veya Uyarıcı
Madde Bağımlılığı 300
c.Etkin Pişmanlık. 300
aa.Kavram.. 300
bb.Şahsi Cezasızlık Nedeni Olarak Etkin Pişmanlık. 301
cc.Cezada İndirime Yol Açan Neden Olarak Etkin Pişmanlık. 302
dd.Tedavi Olmak İsteyen Kullanıcılar Hakkında Ceza Verilmemesine Yol Açan
Etkin Pişmanlık. 303
d.Kullanma Suçlarında Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 304
aa.Kavram.. 304
bb.Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanma Suçlarında Kamu Davasının ErtelenmesininÖzel Koşulları 305
cc.Ertelemeye Bağlı Güvenlik Tedbirleri 306
&8.ÖZEL CEZA KANUNLARINDA YER ALAN UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE
SUÇLARI 309
I.Genel Olarak. 309
II.Haşhaş Bitkisi Yetiştirme veya Ham Afyon Üretmeye İlişkin Suçlar. 309
1. Kavram.. 309
2. İzinsizOlarak Haşhaş Yetiştirmek Suçu. 311
3. İzneAykırı Olarak Haşhaş Yetiştirmek. 311
4. İzinsizHam Afyon Üretmek Suçu. 311
5. İzinliOlarak Üretilen Ham Afyon veya Kapsülün Kısmen veya Tamamen
Teslim Edilmemesi Suçu. 312
III.Kenevir Bitkisi Yetiştirmeye İlişkin Suçlar. 312
1. Kavram.. 312
2. İzinsizveya İzne Aykırı Olarak Kenevir Bitkisi Yetiştirmek Suçu. 312
a.Kenevir Ekme Suçu. 312
aa.Ekim Bölgesinde Kenevir Ekimi Yapmak. 313
aaa.İzin Belgesi Almadan, İzin Belgesi Almasına Rağmen Belgesinde
Belirtilen Alandan Fazla Yerde veyaİzin Belgesinde Kayıtlı Yerden
Başka Yerde Kenevir Ekimi Yapmak. 313
bbb.Esrar Elde Etmeye Yönelik Olarak Kenevir Ekimi Yapmak. 314
bb.İzin Bölgesi Dışında Kenevir Ekimi Yapmak. 315
aaa.Esrar Elde Etmek İçin Kenevir Ekimi Yapmak. 315
bbb.ÇeşitliAmaçlarla Kenevir Ekimi Yapmak. 315
cc.Kendi Kullanımı İçin Esrar Elde Etmek Amacıyla Kenevir Ekimi Yapmak. 316
b.Kenevir Ekme Suçunda Failin Kastının Tespiti 317
c.Suçun Özel Görünüş Şekilleri 318
aa.Kenevir Ekme Suçunda Zincirleme Suç Hükümlerinin Uygulanması 318
bb.Kenevir Ekme Suçuna Teşebbüs. 318
3. KanunaAykırı Olarak Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Satışı Yapmak. 319
SONUÇ VE DEĞERLENDİRME. 31921
KAYNAKLAR. 3217